Logopeda

LOGOPEDA

p. Magdalena Chudowska-Wilmańska

godziny pracy:

p. Anna Walczak

poniedziałek 13.10-13.35; 14.40-15.05

wtorek 8.00-11.50

środa 14.10-14.40; 

czwartek 14.05-15.30

piątek 14.05-15.00

Gabinet logopedy znajduje się w pokoju nr 9 w budynku B 

Zadania logopedy  (§ 16. 1. Statutu Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Szadku):

1) diagnozowanie logopedyczne, w tym prowadzenie badań przesiewowych w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego uczniów;

2) prowadzenie zajęć logopedycznych dla uczniów oraz porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli w zakresie stymulacji rozwoju mowy uczniów i eliminowania jej zaburzeń;

3) podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej we współpracy z rodzicami uczniów;

4) wspieranie nauczycieli, wychowawców i innych specjalistów w:

a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów;

b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Zestawy ćwiczeń logopedycznych:

Ćwiczenia ręki i aparatu mowy dla dzieci w wieku 3 - 4 lata
Zabawy słowami i nie tylko - ćwiczenia dla dzieci powyżej 5 roku życia 
Rozwijanie mowy dzieci w wieku przedszkolnym - profilaktyka logopedyczna 
Przygotowanie aparatu mowy do realizacji głoski ]sz]
Ćwiczenia usprawniające percepcję słuchową
Ćwiczenia usprawniające realizację głoski [sz]
Ćwiczenia usprawniające aparat mowy (ukierunkowane na prawidłową wymowę s, z, c, dz )
Ćwiczenia logopedyczne z głoską f dla dzieci w wieku 3 - 6lat
Ćwiczenia ortofoniczne
Zestaw ćwiczeń logorytmicznych dla dzieci w wieku 3 - 4 lata
Zestaw ćwiczeń oddechowych 
Ćwiczenia narządów artykulacyjnych - języka
Ćwiczenia z głoską [cz]
Głoska [cz] krok po kroku - cz. 2
Czytanie dziecku stymuluje rozwój mowy - poradnik
Głoska [sz] krok po kroku
Co słychać? - profilaktyka logopedyczna
Ćwiczenia logopedyczne (dla dzieci w wieku 3+) - Kropeczki Biedroneczki
Kłopoty ze słuchem
Rozwój słuchu dziecka 
Ćwiczę słuch 
Krokodyl - ćwiczenia języka
Ćwiczenia utrwalające realizację głoski cz
Jazda konna - ćwiczenia logopedyczne
Logopedyczne kolorowanie - Czyj to klucz?
Sprawny aparat mowy - graj i ćwicz
Utrwalaj prawidłową realizację głoski [c]
Utrwalaj prawidłową realizację głoski [l]
Utrwalaj prawidłową realizację głoski [s]
Utrwalanie prawidłowej realizacji głoski cz
Utrwalanie prawidłowej realziacji głoski sz
Utrwalanie prawidłowej realizacji tr oraz dr
Gdzie [p], a gdzie [b]?
Ćwicz połykanie
Sprawny aparat mowy - graj i ćwicz

Linki do ćwiczeń:

Psi patrol - misja sprawny aparat mowy
Kosmiczna wyprawa rozwijamy motorykę mała w tym sprawność narządów mowy
Ćwiczenia oddechowe i artykulacyjne oraz trening zdolności sensorycznych -profilaktyka logopedyczna

Logopeda w Szkole Podstawowej w Szadku

Rodzicu, nawiąż współpracę z logopedąw nowym roku szkolnym

Logopeda w szkole przeprowadza przesiewowe badania logopedyczne i o ich wyniku informuje rodziców dziecka oraz wychowawcę. Z wymagającymi logopedycznego wsparcia dziećmi podejmuje zajęcia i wówczas przekazuje opiekunom dziecka wiedzę, jak mają prowadzić ćwiczenia logopedyczne w domu. Logopeda wskazuje na kolejność utrwalania głosek, pokazuje jak usprawniać aparat mowy, jak kształtować prawidłowy tor oddechowy, jak wywołać daną głoskę, przekazuje ćwiczenia, które mają ułatwić nabytą umiejętność. Bywa i tak, że przed podjęciem ćwiczeń lub w ich trakcie prosi o konsultację u innego specjalisty. Konsultacje takie mają na celu objęcie dziecka jak najlepszą formą pomocy.

Logopeda w przedszkolu/szkole pełni niejako funkcję przewodnika. Obowiązek codziennego utrwalania ćwiczeń spoczywa na opiekunach dziecka. Podobnie jak zaangażowanie w rozwijanie mowy dziecka od pierwszych dni życia. Wielu rodziców zapomina, że w dużej mierze sukces terapii zależy właśnie od codziennej pracy w domu.

Niezależnie od formy udzielanej pomocy rodzice dziecka powinni kontaktować się z logopedą. W naszej szkole możliwy jest kontakt osobisty, telefoniczny lub poprzez „zeszyt”, który każde dziecko objęte pomocą winno mieć zaprowadzony. Taka współpraca jest niezbędnym czynnikiem osiągnięcia przez dziecko dobrych wyników.

Potrzeba kilku minut dziennie

Logopeda  po każdych zajęciach podaje do domu pakiet ćwiczeń. Zaleca się aby ćwiczenia trwały minimum 15 minut dziennie. (W początkowej fazie terapii sukcesem będzie, jeśli rodzic znajdzie czas napoćwiczenie z dzieckiem choćby 5 minut dziennie.) Liczy się systematyczność!

 Tempo postępów w terapii jest sprawą indywidualną, zależną od predyspozycji dziecka. Ćwiczyć należy każdego dnia. Kiedy uczymy się mówić, to odbywa się to nieustannie w różnych codziennych sytuacjach, a nie skokowo (np. tylko na zajęciach logopedycznych raz w tygodniu).

Bieg z przeszkodami czy dobra zabawa?

Większość rodziców wskazuje, iż ćwiczenia logopedyczne w domu to dla nich dodatkowy obowiązek, w związku z tym mają trudności w zmotywowaniu samych siebie. Najczęściej pochłonięci wieloma obowiązkami nie znajdują czasu, by dodatkowy pracować z dzieckiem. 

Dzieci również bardzo często nie ułatwiają rodzicom tego zadania. Wolą spędzać czas na zabawie lub szybko nudzą się nieciekawą formą ćwiczeń. Przygotowując propozycję ćwiczeń staram się każdorazowo o atrakcyjną formę ich realizacji.

Proponuję zabawy z mówieniem, gry planszowe w trakcie których dziecko i rodzic wykonują ćwiczenia, gry typu zapamiętaj i powtórz, karty pracy typu zakreśl, połącz i powtórz.

Ćwiczenia warg i języka można przekuć w zabawę w „Miny i minki”. Rodzic i dziecko stroją różne miny do lustra. Ciekawym pomysłem jest zabawa w „Lustro” - siadamy na przeciwko dziecka i przez jakiś czas zachowujemy się jakjego lustro. Powtarzamy jego gesty, miny, powtarzamy słowa. Potem oczywiście role się zmieniają: rodzic wykonujemy różne ruchy językiem i wargami (przemycając wskazane przez logopedę ćwiczenia, odgłosy, sylaby, wyrazy) a dziecko powtarza.

Dzieci uwielbiają wszelkiego rodzaju zgadywanki. Rodzic może przygotować 6 małych pojemników (mogą to być np. kubkilub małe pudełka), pod którymi ukryte są karteczki z obrazkami lub wyrazami zawierającymi ćwiczone głoski. Dziecko ogląda je na początku gry a potem ma za zadanie pamiętać co jest pod którym pudełkiem. Grający rzucają kostką i odgadują, co się pod nimi znajduje. Po odgadnięciu wkładamy pod pojemnik nową kartkę. Inne rodzaje zgadywanek można przeprowadzać w czasie podróży, spaceru, kąpieli. Możemy pytać: „Co wydaje taki odgłos?” lub „Jaki odgłos wydaje…? (kura, spadająca kropla wody, liście pod stopami). Moje ulubione zagadki zaczynają się od zdania „ To co widzę ma… jest…”- oczywiście w tworzeniu zadań wymieniamy się z dziećmi rolami. Początkowo bywają odtwórcze ale potrafią też zaskoczyć kreatywnością.

Memory to rodzaj gier pamięciowych. Uczestnicy zabawy rozkładajązestaw kart. W zestawie znajdują się po dwie kartytego samego typu. Wystarczy skserować dwukrotnie podawany przez logopedę materiał wyrazowy w obrazkach, podkleić cienki papier kolorowym i wyciąć. Karty mieszamy. Gracze mają za zadanie odsłaniać zawsze dwie takie same. Przy każdorazowym odsłanianiu karty, trzeba na głos wypowiedzieć nazwę.

Ważne jest, aby rodzic czynnie uczestniczył w takich grach i grał wraz zdzieckiem. Rodzic tak samo jak dziecko wykonuje zadania i powtarza słowa.Wówczas przestaje to być żmudnym obowiązkiem i staje się fajną zabawą dlaobu stron. Oczywiście można zaangażować do zabawy wszystkie własne dzieci.

Dlaczego rola rodzica w terapii logopedycznej jest tak ważna?

Rodzice bardzo często oczekują, iż podjęta terapia u logopedy rozwiąże szybko ich i dziecka problemy. Sądzą, iż uczestniczenie dziecka w zajęciach logopedycznych raz w tygodniu jest wystarczające aby nastąpiła poprawa wmowie dziecka. Tymczasem to ćwiczenia w domu wyrabiają w dziecku nawyk poprawnej wymowy. Systematyczność prowadzi do sukcesu. Im wcześniej nauczymy dziecko prawidłowej wymowy, tym mniej problemów pojawi się w przyszłości.

Warto sobie uświadomić, że terapia nie musi być przykrym obowiązkiem. Ćwiczenia logopedyczne w domu mogą być świetną formą kontaktu rodzica z dzieckiem i jednocześnie chwilą przyjemnego relaksu. Każdy podjęty wysiłek należy nagradzać drobną przyjemnością: uśmiechem, buziakiem, „plusem”/naklejką na karcie motywacji, spacerem, łakociami. Ćwiczenia można wplatać w codzienne wspólne czynności, posiłki i domowe rytuały.Ważne jest, aby obie strony (i rodzic, i dziecko) czerpały radość i satysfakcję z tej formy bycia razem.

We wrześniu logopeda zazwyczaj przeprowadza przesiewowe badania, które służą wykrywaniu zaburzeń rozwoju mowy i wczesnej profilaktyce wad wymowy. Po zakończeniu badań rodzice dzieci wymagających wsparcia ze strony logopedy otrzymali pisemne informacje oraz zgody na prowadzenie zajęć logopedycznych w szkole. Logopeda może prosić Państwa o konsultacje specjalistyczną np. z ortodontą, foniatrą, audiologiem czy laryngologiem. Dostarczenie zgody do wychowawcy i założenie „zeszytu logopedycznego” jest równoznaczne z rozpoczęciem zajęć na terenie szkoły. Wiąże się z koniecznością zaangażowania się w systematyczne usprawnianie kompetencji językowych dziecka według wskazań logopedy.

W ramach zajęć logopedycznych dzieci wykonują liczne ćwiczenia, mające na celu eliminowanie zaburzeń mowy i wad wymowy. Są to ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, głosowe, rozwijające pamięć, analizę i syntezę wzrokowo-słuchową. Podstawę ćwiczeń stanowi usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych, czyli języka, warg, podniebienia miękkiego, policzków.

Reedukacja wad wymowy obejmuje korygowanie wadliwych głosek i wywoływanie głosek prawidłowych,
a następnie ich utrwalanie w sylabach, wyrazach, zdaniach oraz mowie spontanicznej. Zajęcia logopedyczne mają na celu także wzbogacanie słownictwa o nowe pojęcia, doskonalenie umiejętności budowania swobodnych wypowiedzi pełnymi zdaniami, w poprawnej formie gramatycznej, ćwiczenie dykcji i płynnej wymowy.

Rola rodzica w kształtowaniu kompetencji językowych dziecka

Rodzice powinni:      

• Wspierać dziecko w terapii; 
• Ograniczać „siedzenie” przed ekranem komputera, tabletu, telefonu, telewizora do absolutnego minimum;                                       
  
• Dawać prawidłowe wzorce wymowy, czyli  mówić do dziecka poprawnie, wyraźnie, bez używania tzw. języka dziecięcego;
• Słuchać wypowiedzi swoich pociech, zachęcać do opowiadania o otaczającym świecie, o zdarzeniach, czynnościach, cechach przedmiotów, zadawać pytania, dużo rozmawiać,
• Czytać dziecku;
• Angażować dziecko we wspólne prace domowe, przygotowanie kolacji, porządki, nazywać czynności, przedmioty, cechy, bawić się słowami, neologizmami, powiedzonkami i przysłowiami, tworzyć uogólnienia, szukać wyrazów o podobnym znaczeniu; („kąpiel słowna”)
• Dopilnować aby dziecko systematycznie wykonywało ćwiczenia i prowadziło zeszyt wg wskazówek logopedy;
• Czuwać aby dziecko codziennie przez około 10-15 min. wykonywało zadane ćwiczenia  (motywować do pracy łącząc ćwiczenia z pozytywną atmosferą, przeplatać żmudne powtarzanie ćwiczeniami ruchowymi czy oddechowymi w formie zabaw)
• Dbać o dobry stan zdrowia, po infekcjach górnych dróg oddechowych kontrolować słuch, dbać o higienę nosa i jamy ustnej, zapewniać zdrową dietę i ruch na świeżym powietrzu.
• Niedopuszczalne jest zawstydzanie dziecka, nie należy też żądać by kilkakrotnie powtarzało swoją wypowiedź, bo może to spowodować zahamowanie dalszego rozwoju mowy. Możemy powtórzyć po dziecku sens wypowiedzi, dając prawidłowy wzorzec, ale bez zbędnego komentarza;

Współpraca rodziców z logopedą i zaangażowanie w systematyczne ćwiczenia domowe w dużej mierze przyczynia się do sukcesu dziecka.

Często postęp w terapii osiąga się małymi krokami a pozornie błahe zabawy i ćwiczenia wykonywane systematycznie niosą ze sobą poważne umiejętności i nawyki.

Każdy, kto chce uzyskać pomoc, może śmiało szukać jej u szkolnego logopedy.

Rozwój mowy i kompetencji językowych a współczesne zagrożenia

Jednym z podstawowych warunków nabywania prawidłowej mowy przez dziecko jest dostarczanie dziecku prawidłowych wzorców. Często jest tak, że dzieci mają dokładnie takie same wady mowy, jak ich opiekunowie- rodzice, dziadkowie. Dzieje się tak ponieważ dziecko spędzając czas z rodzicami w naturalny sposób naśladuje ich sposób mówienia. Używa tych samych słów, zwrotów, tak samo intonuje i akcentuje. Jeśli sami (jako Rodzice) mamy wadę wymowy, musimy być wyjątkowo czujni, aby w procesie uczenia mówienia nie „przekazać” dziecku tej wady.

Powinniśmy też zwrócić uwagę na to, jak mówimy. Do dziecka należy mówić  prostym językiem. Zwracając się do naszej pociechy unikajmy zbyt rozbudowanych zdań. Używajmy słów, co do których czujemy, że dziecko je zrozumie. Stopniowo wprowadzajmy nowe słownictwo, a w razie potrzeby wyjaśniajmy na przykładach znaczenie nowych pojęć. Dotyczy to zarówno dzieci w młodszym wieku szkolnym jak i tych starszych.

Mówmy do dzieci ładnym polskim językiem. Powinniśmy unikać błędów językowych, gramatycznych i składniowych.  Popularnym i dość niepokojącym zjawiskiem staje się skracanie słów, świadome powtarzanie błędów gramatycznych, zwiększanie tempa mowy i pewna niedbałość w realizacji głosek. Po poradę zawsze można udać się do logopedy. Wspaniałym źródłem dobrych wzorców jest literatura. Czytanie dziecku a w późniejszym okresie podsuwanie mu mądrych lektur kształtuje jego wrażliwość i umiejętności językowe.

Środowisko rodzinne nie jest jedynym źródłem wzorców, z którego czerpią nasze pociechy. Uczą się one od rówieśników. Nabywają umiejętności językowych w szkole. Czerpią nawyki z przekazów medialnych.

Z sondaży wynika, że przeciętne dziecko spędza 20 godzin tygodniowo przed ekranem. Niektóre nawet 40 i więcej. Wnioski z licznych badań mówią o tym, że w wyniku nadmiernego oglądania telewizji, dzieci stają się nadpobudliwe i mają trudności z koncentracją. Z monitorów bombardowane są szybkim potokiem obrazów a to uszkadza zdolność skupiania uwagi.

Po za czasem spędzanym przed ekranem, ogromne znaczenie ma to, co dzieci oglądają. Wulgarny sposób wypowiedzi, płytkie dialogi i niski poziom językowy wybieranych przez dzieci programów utrwala nieprawidłowe wzorce językowe. Dzieci uczą się pseudopolszczyzny z filmików na you tube, nagrań vlogerów i jutuberów, z programów typu reality show jak Szkoła, Szpital, z tekstów piosenek disco polo i hiphopowych. Często jest to język nienawiści, poniżania i agresji.

Język i zdolność koncentracji to główne narzędzia myślenia. Kłopoty w nabywaniu języka skutkują nieumiejętnością myślenia i rozwiązywania problemów, przekłada się na obniżone wyniki w nauce i niskie kompetencje językowe w dorosłym życiu.

Dziecko stale przesiadujące przed telewizorem, grami komputerowymi i niewybrednymi nagraniami obejrzy średnio 8 tys. morderstw i 100 tys. aktów przemocy nim osiągnie pełnoletniość. W krótkim czasie dziecko oswoi się z nagością, agresją fizyczną i słowną; zatraci wrażliwość, znieczuli się na cudzy ból i krzywdę w realnym życiu. Pojawi się lęk, niepokój, nieufność, pesymizm lub cynizm, demoralizacja, agresja. Kolejnym skutkiem częstego śledzenie niewłaściwych treści jest ograniczenie kontaktów z rówieśnikami, pogorszenie stosunków z członkami rodziny, obniżenie umiejętności społecznych i wskaźników inteligencji emocjonalnej. Nieograniczona możliwość spędzania czasu przed ekranem równoznaczne jest z brakiem czasu i chęci na inne zajęcia ( sport, czytanie, własną twórczość, zainteresowania, rozmowy itd.). U chłopców  pojawia się skłonność do postawy macho, agresji i pogardy dla kobiet, u dziewcząt cynizm, apatia lub agresja, niezadowolenie z własnego wyglądu prowadzące do zaburzeń w jedzeniu lub depresji, przyzwolenie na bycie traktowaną jako obiekt fizycznego pożądania.

W końcu nadmierne spędzanie czasu przed telewizorem, tabletem, w Internecie skutkuje uzależnieniem, jak od narkotyku (potrzebne stają się coraz większe i mocniejsze dawki wrażeń).

Lista skutków ubocznych jest znacznie szersza. Przytaczam wyłączne te związane z rozwojem mowy, myślenia i kontaktów społecznych.

Prawidłowa mowa to złożony akt komunikacji. Mowa warunkuje myślenie. Służy naszemu porozumiewaniu się. Nie można zaniedbać, żadnej z sfer mających wpływ na prawidłowy rozwój mowy. Apeluję do Państwa czujności zwracając uwagę na tak bliskie nam wszystkim zagrożenie. Rozmawiajcie ze swoimi dziećmi. Ograniczajcie do minimum przesiadywanie w wirtualnym świecie szklanego ekranu.

W kwestiach rozwoju mowy i komunikacji służę pomocą.

Opracowano na podstawie:

http://www.logopediapraktyczna.pl/prawidlowe-wzorce-mowy/

M. Spitzer, Cyfrowa demencja, Słupsk 2013.

J. Cieszyńska-Rożek, Metoda krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci, Kraków 2013.

K. Błachnio, Wprowadzenie do zagadnień logopedii wieku rozwojowego, Gniezno 2011.